"Free" in "Free Software" verwijst naar vrijheid, niet naar de prijs. Alhoewel deze betekenis gebruikt wordt sinds de jaren tachtig, blijkt de eerste gedocumenteerde complete definitie die van de GNU's Bulletin, vol. 1 no. 6 [1], gepubliceerd in januari 1989, te zijn. In het bijzonder, vier vrijheden definieren [2]Vrije Software:
Het plaatsen van beperkingen op het gebruik van Vrije Software, zoals tijd ("30 dagen uitprobeerperiode", "licentie verloopt 1 januari 2004"), doel ("toestemming verleend voor onderzoek en niet-commercieel gebruik") of een willekeurige beperking van aardrijkskundig gebied ("mag niet gebruikt worden in land X") maakt een programma onvrij.
Het plaatsen van juridische of praktische beperkingen op het begrijpen of veranderen van een programma, zoals het verplicht kopen van een speciale licentie, het ondertekenen van een Non-Disclosure-Agreement (NDA) of - voor programmeertalen die meerdere vormen van presentatie kennen - het ontoegankelijk maken van de voor mensen makkelijkste manier om programma's te begrijpen en veranderen ("de broncode") maakt het ook proprietair (onvrij). Zonder de vrijheid om een programma te veranderen blijven mensen in de macht van één leverancier.
Software kan vrijwel zonder kosten worden gekopieerd/verspreid. Als je geen toestemming hebt om een programma te geven aan iemand die het nodig heeft, dan maakt het een programma onvrij. Je mag hiervoor een vergoeding vragen als je dat wil.
Niet iedereen is een even goede programmeur. Sommige mensen kunnen niet eens programmeren. Deze vrijheid biedt mensen die de tijd of kennis niet hebben om een probleem op te lossen toch indirect de vrijheid het programma aan te passen. Ook hiervoor mag men een vergoeding vragen.
Deze vrijheden zijn rechten, geen plichten, alhoewel het respecteren van deze vrijheden soms de individu verplichtingen geeft. Iedereen kan kiezen om deze vrijheden niet te gebruiken, maar kan ook kiezen om ze allemaal te gebruiken. In het bijzonder moet het duidelijk zijn dat Vrije Software commercieel gebruik niet uitsluit. Als een programma geen commercieel gebruik en commerciële distributie toestaat is het geen Vrije Software. In werkelijkheid baseert een groeiend aantal bedrijven hun business model compleet of op zijn minst gedeeltelijk op Vrije Software, inclusief sommige grote onvrije software leveranciers. Vrije Software maakt het legaal om hulp te bieden, maar maakt het niet verplicht.
De Engelse taal lijkt de enige taal te zijn waarbij een grote dubbelzinnigheid bestaat tussen vrijheid en prijs. Als "Free Software" vertaalt wordt naar andere talen, dan wordt het "logiciels libre" in het Frans, "software libre" in het Spaans, "software libero" in het Italiaans, "Fri Software" in het Deens of wat de gelijke, naar vrijheid verwijzende term in de lokale taal dan ook is.
Open SourceOp 3 februari 1998, volgend op Netscape's aankondiging hun browser als Vrij Software beschikbaar te stellen, kwam in Palo Alto in Silicon Valley een groep mensen bijeen en stelde voor om een marketing campagne voor Vrije Software te starten met de term "Open Source." Het doel was snelle commercialisatie van Vrije Software en acceptatie van Vrije Software door bedrijven en investeerders van de groeiende nieuwe economie. Om dit te bereiken maakte ze de bewuste keus alle lange termijn zaken (zoals filosofie, ethiek en sociale effecten) van Vrije Software weg te laten, omdat ze voelde dat dit obstakels waren voor snelle acceptatie door de economie. Ze stelde voor om alleen op de technische voordelen te concentreren. [3]
Vaak met goede bedoelingen gebruikt door mensen die verwijzen naar hetgeen Vrije Software voor staat, wordt de term "Open Source" - oorspronkelijk gedefinieerd als hetzelfde als Vrije Software in zaken als licenties en implementatie - voor steeds meer zaken gebruikt. Tegenwoordig zelfs voor alles wat tussen Vrij Software en Microsoft's zeer proprietaire "Governmental Security Program" (GSP).[4]
Libre SoftwareToen de Europese commissie begon met het op reguliere basis behandelen van Vrije Software, probeerde ze de dubbelzinnigheid van de Engelse term "Free Software" en de misverstanden van "Open Source" te vermijden. Dit leidde tot de omarming van een derde term die sinds ongeveer 1992 zo nu en dan gebruikt werd: "Libre Software." Deze term heeft bewezen niet gevoelig te zijn voor misbruik en wordt nog steeds op dezelfde manier gebruikt als Vrije Software. Het biedt dus een uitkomst voor mensen die vrezen verkeerd begrepen te worden wanneer ze Engels spreken.
[1]
http://www.gnu.org/bulletins/bull6.html
[2] Voor de volledige definitie, zie
http://www.gnu.org/philosophy/free-sw.html
[3] Voor referentie, zie http://www.opensource.org/advocacy/faq.html: How is "open source" related to "free software"? The Open Source Initiative is a marketing program for free software. It's a pitch for "free software" on solid pragmatic grounds rather than ideological tub-thumping. The winning substance has not changed, the losing attitude and symbolism have.
[4] In dit programma betalen regeringen en overheidsorganisaties aanzienlijke bedragen voor een oppervlakkige blik op sommige delen van de Windows broncode in speciale Microsoft faciliteiten. Dit kan het "gevoel van veiligheid" verhogen maar is eigenlijk nutteloos - helemaal omdat ze niet eens weten of dat waar ze naar gekeken hebben ook werkelijk de code is die op hun computers draait. En dit geeft hun natuurlijk ook geen vrijheid.
Extra informatie over het belang van Vrije Software kan je hier vinden.